Jak powstaje Radio Track?
Radio Track jest standardem badań słuchalności stacji radiowych w Polsce. Badanie jest realizowane przez Kantar Polska na zlecenie Komitetu Badań Radiowych. Z jego wyników korzysta większość nadawców radiowych oraz brokerzy reklamy radiowej i domy mediowe.
Na Radio Track składa się badanie CATI (wywiad telefoniczny wspomagany komputerowo) oraz badanie dzienniczkowe.
Badanie CATI wykonywane jest metodą Day After Recall (DAR), która polega na zadawaniu pytań dotyczących faktów i zdarzeń z dnia poprzedniego. Wywiady realizowane są codziennie przez cały rok. Co miesiąc w badaniu bierze udział 7 000 respondentów, co w skali roku daje 84 000 zrealizowanych wywiadów. Badanie to należy do największych pod względem liczebności próby projektów o charakterze ciągłym w Polsce i jest największym pod względem liczby realizowanych wywiadów badaniem mediów w Polsce. Dane Radio Track publikowane są w falach 3-miesiecznych kroczących, czyli np. czerwiec-sierpień, lipiec-wrzesień, itd. Próba jednej fali wynosi 21 000 osób.
Na potrzeby realizacji badania radiowego powstało specjalne oprogramowanie pozwalające efektywnie zarządzać kwestionariuszem. Elektroniczny kwestionariusz CATI został przygotowany w taki sposób, aby podczas rozmowy jak najdokładniej otworzyć dzień wczorajszy i umiejscowić w nim wszystkie fakty słuchania radia. W czasie wywiadu zadaniem ankietera jest ustalenie kolejnych aktywności respondenta i zapisywanie tych informacji. Buduje to kontekst do zadawania pytań o słuchanie radia. Nie pytamy więc „Czy słuchał Pan radia od godz. 11 do 11:15” tylko pytamy o najważniejsze zdarzenia dnia wczorajszego, które pozwolą podzielić dzień na etapy i tworzą kontekst pytań o słuchanie radia, np.: „O której się Pan obudził?”, „O której wyszedł Pan z domu? Czy słuchał Pan radia między przebudzeniem, a wyjściem z domu?” Następnie dopytujemy, jakie to były stacje i jak długo były słuchane. W ten sposób przechodzimy z respondentem przez cały dzień. Osadzenie słuchania radia w codziennych czynnościach sprzyja odświeżaniu pamięci respondenta, co zwiększa precyzję udzielanych odpowiedzi.
Rozmowa, w której uwaga respondenta koncentruje się na odtworzeniu czynności dnia poprzedniego jest poprzedzona pytaniami o znajomość stacji i ustaleniem, czy dana stacji była słuchana w ciągu ostatnich 7 dni. W pierwszej kolejności respondent samodzielnie wymienia nazwy stacji radiowych które zna, ale już w drugim pytaniu ankieter odczytuje w losowej kolejności (innej dla każdego wywiadu) listę wszystkich stacji nadających w miejscu zamieszkania respondenta. Każda nazwa stacji radiowej jest starannie odczytania przez ankietera zanim zostanie zaznaczona jako znana, lub słuchana w ciągu ostatnich 7 dni, co pozwala uniknąć ryzyka wskazywania jako słuchane tylko tych stacji, które mają silne marki. Warto też zauważyć, że skrypt wywiadu jest tak skonstruowany, że pozwala na uwzględnienie w trakcie wywiadu także tych stacji radiowych, którą są wymieniane przez respondenta a nie są umieszczone na liście, którą posługuje się ankieter. W takiej sytuacji ankieter dopisuje stacje do listy, co gwarantuje, że żadna wymieniona przez respondenta stacja nie zostaje pominięta w trakcie wywiadu. Wywiad kończy się blokiem pytań, dotyczących cech demograficznych i cech położenia społecznego respondentów.
Realizacja badania umożliwia ustalenie nie tylko faktu słuchania, ale także miejsca słuchania radia – dom, praca, samochód oraz źródła sygnału – odbiornik FM, odbiornik DAB+, internet, sygnał z dekodera TV kablowej lub satelitarnej.
Przy realizacji badania Radio Track każdego miesiąca bierze udział około 80 doświadczonych i specjalnie wyszkolonych ankieterów. Praca ankieterów jest nadzorowana na bieżąco przez superwizorów w studio CATI. Po zakończeniu każdego miesiąca realizacji wybrane losowo wywiady są odsłuchiwane w ramach niezależnej kontroli. Ankieterzy otrzymują instrukcje dotyczące właściwych praktyk związanych z realizacją wywiadów i są systematycznie szkoleni. Tempo i kolejność pytań zadawanych podczas wywiadu wspomaganego komputerowo jest determinowana przez oprogramowanie. Ankieter nie ma możliwości omyłkowego pominięcia części pytań lub zadania ich w niewłaściwej kolejności.
Próba badania Radio Track ma charakter losowy. Składa się z części reprezentatywnej dla całej populacji Polski w wieku 15-75 oraz nadreprezentacje dodatkowo zwiększające próbę w miastach ponad 100tys mieszkańców i aglomeracjach miejskich. Konstrukcja próby pozwala na to, aby w jednym badaniu prezentowane były zarówno wyniki stacji ogólnopolskich, jak i lokalnych. W przypadku braku nadreprezentacji, mniejsze stacje lokalne musiałby dłużej zbierać wymaganą liczebność próby i musiałyby publikować wyniki w falach rocznych lub dłuższych.
Radio Track obejmuje pomiarem polskie stacje radiowe aktualnie nadające w kraju na podstawie koncesji przyznanej przez KRRiT na rozpowszechnianie programu drogą naziemną (z nadajników naziemnych). Lista stacji w badaniu jest aktualizowana co miesiąc, na podstawie informacji pochodzących z KRRiT oraz przekazanych przez nadawców. Obecnie badanie Radio Track obejmuje ponad 300 stacji lokalnych i regionalnych oraz 7 ogólnopolskich.
Badanie telefoniczne Day AfterRecall jest uzupełnione panelem dzienniczkowym. To unikalne i kosztowne rozwiązanie zaczerpnięto z badania słuchalności radia realizowanego we Francji przez instytut Médiamétrie. W dzienniczku gromadzone są informacje na temat słuchania radia w dłuższych okresach; wykorzystywane są one do precyzyjnego planowania i rozliczania kampanii reklamowych w radiu. Wielkość panelu dzienniczkowego to 7 000 respondentów w skali roku. Badanie to realizowane jest techniką CAWI (dzienniczek online) i PAPI (dzienniczek papierowy).
Radio Track w sposób czytelny prezentuje wyniki słuchalności radia w Polsce. Dzięki rzetelnej realizacji, w oparciu o wiedzę ekspertów ds. badań mediów, przedstawicieli KBR i wieloletniego doświadczenia badaczy firmy Kantar Polska Radio Track gwarantuje:
- prezentację wyników badań słuchalności wszystkich stacji radiowych w Polsce nadających na podstawie koncesji
- jednakowy standard badania każdej stacji obecnej w badaniu
- publikację wyników słuchalności raz w miesiącu
- możliwość analizy danych w skali kraju, starych i nowych województw oraz miast powyżej 100 tys mieszkańców
- zgodność z międzynarodowymi standardami badawczymi
- modyfikację badania zgodnie w rozwojem technologii i dostępnych metod badawczych
- oprogramowanie dedykowane do przeglądania wyników badań
- dzienniczek umożliwiający planowanie kampanii reklamowych w radiu